Paraben dosyası

Kozmetik ürünlere oldum olası meraklıyım. İçeriklerinde neler var neler yok her zaman incelerim. Şu sıralar da vücudumuza bir şekilde zararlı olduğu düşünülen kimyasalları içeren ürünlerden uzak durmaya çalışıyorum. İlk olarak ise parabenlerle ilgili bir yazı hazırlamak istedim. Paraben nedir? Gerçekten zararlı mıdır?

Parabenler:

methylparaben, 

ethylparaben, 

propylparaben, 

butylparaben, 

isobutylparaben, 

isopropylparaben and 

benzylparaben

Formunda olabilir.

Peki nedir bu parabenler? 

Bunlar gıda, deodorant, ter önleyiciler ve kozmetiklerde kullanılan bir kimyasal çeşididir. Ürünü geniş bir grup mikroorganizmalardan koruyarak ( bakteri,mantar) ürünün bozulmasını ve pek tabiki kullanıcının enfeksiyon ya da hastalık kapmasını önlerler. Böyle bakınca vay be faydalı bir şey bu paraben diyoruz tabii ki de faydalı. Parabenlerin kullanılıyor olma nedeni de oldukça etkili ve düşük maliyetli olmaları ve uzun zamandır kullanılıyor olmaları.

Şimdi peki nerden çıktı bu paraben-kanser ilişkisi?

Amerikanın ulusal kanser enstitütüsünün sitesinde bununla ilgili bir çalışmayı anlatıyor bu makalede: http://www.cancer.gov/cancertopics/factsheet/Risk/AP-Deo

Basitçe anlatacak olursak, 2004'te yapılan çalışmalar meme kanser hücrelerinden alınan doku örneklerinin 20 tanesinden 18'inde parabene rastlandı ancak çalışma sağlıklı meme hücrelerinden alınacak doku hücreleri için yapılmadı onlarda da paraben olup olmadığına bakılmadı.Ayrıca antiperspiran ve deodorant kullanan meme kanseri hastalarında da yapılan çalışmalar var ancak çalışmalar yetersiz ve parabenlerin kansere neden olduğuna dair hiçbir sonuç yok, şimdilik! ;)) daha çok araştırma yapılması gerekiyor ve yapılıyordur. Gelecek yıllarda parabenlerle ilgili daha belirgin sonuçlar görebileceğimizi umuyorum.

Konu kozmetik olunca bir de FDA ( Food and Drug Administration) bu konuda neler söylemiş ona bakalım: http://www.fda.gov/cosmetics/productandingredientsafety/selectedcosmeticingredients/ucm128042.htm

CIR( cosmetic ingredient review) 1984'te metilparaben, propilparaben ve butilparaben'in güvenliklerini inceledi ve kozmetik ürünlerde %25'e kadar kullanımının güvenli olduğunu söyledi. Oysa günümüzde parabenler sadece %0.01-0.3 oranında kullanılıyor. 

Bir daha bir ürünün içindekilerine bakarsanız, parabenlerin son sırada veya sonlara soğru yazıldığını görürsünüz. Bu da içindekiler listesindeki ürünlerin genelde yüksek konsantrasyondan düşük konsantrasyona doğru sıralanmasından dolayıdır. Yani içerik olarak daha yüksek oranda bulunanlar genelde daha önce yazılır.

Parabenlerin insan vücudunda östrojen hormonuna benzer etkiler gösterdiği de yapılan çalışmalarda ortaya konuldu. Ancak bu etkileri, östrojenin binde biriyle 10 milyonda biri kadar. İlaçta ve kozmetikte en çok kullanılan metil parabenin etkinliği, östrojen etkinliğinin 2 milyon 500 binde biri kadardır. İlaçlarda ve kozmetik ürünlerde bulunan miktarıyla (östrojene uzun dönemde yüksek doza maruz kalmaya bağlı yan etkileri de dahil) östrojenik etki göstermediği kabul ediliyor.

Sonuç:

Gördüğümüz gibi parabenle ilgili yapılan bilimsel çalışmalar oldukça yetersiz. FDA'in parabenlerle ilgili yayımladığı makale 2006 yılına ait mesela. Birkaç kez düzeltilmiş sadece. Eminim parabenlerle ilgili daha birçok çalışma yapılıyor ve daha kesin sonuçlar da yayınlanacaktır.

Bu maddenin vücutta toksik etki yaratacak ölçüde biriktiğini gösteren ve insanlarda doğrudan kanser oluşturmasına yönelik kanıtlanmış bilimsel veri bulunmuyor. Ancak ben mümkün olduğunca paraben içeren ürünleri kullanmamayı tercih ediyorum bu aralar. Parabenlerin böylesine sonucu belli olmayan bir çalışma içinde yer alması bile rahatsız edici bence. 

Tabii unutmayalım ki eğer paraben kullanılmıyorsa başka koruyucular kullanılıyordur. Peki bunlar ne derece sağlıklı?

Parabene alternatif kullanılan koruyucularla ilgili de bir yazı hazırlayalım.